Κόσουτ, Λάγιος

(Lajos Kossuth, Μόνοκ 1802 – Τορίνο 1894). Ούγγρος πολιτικός και μεταρρυθμιστής. Σπούδασε στο Σαροσπατάκ και στη Βουδαπέστη και μετά από σύντομη ενασχόληση με τη δικηγορία ξεκίνησε την πολιτική του καριέρα ως μέλος της ουγγρικής Δίαιτας το 1825. Οι φιλελεύθερες ιδέες του είχαν μεγάλη απήχηση και προκάλεσαν τη σύλληψή του από την αυστριακή αυτοκρατορική αστυνομία το 1837. Απελευθερώθηκε το 1840 έπειτα από λαϊκό αίτημα και τον επόμενο χρόνο εξέδωσε την εφημερίδα Pesti Hirlap, στην οποία προπαγάνδιζε τις ιδέες του για πολιτική μεταρρύθμιση και για αυτονομία της Ουγγαρίας. Το 1847 εξελέγη και πάλι βουλευτής και, μαζί με τον κόμη Μπατιάνι, υπέβαλε τον επόμενο χρόνο ένα τολμηρό σχέδιο μεταρρυθμίσεων (ελευθερία του Τύπου, αποκατάσταση των πολιτικών ελευθεριών, απελευθέρωση των χωρικών κ.ά.). Η έγκριση που ήρθε από τη Βιέννη παραχωρούσε αυτόνομο σύνταγμα στην Ουγγαρία και επέτρεψε τη συγκρότηση της κυβέρνησης Μπατιάνι, στην οποία ο Κ. ανέλαβε το υπουργείο Οικονομικών. Τον Οκτώβριο έγινε πρόεδρος της κυβέρνησης, αλλά έπειτα από την παραίτηση του Φερδινάνδου Α’ υπέρ του Φραγκίσκου Ιωσήφ, τον οποίο οι Ούγγροι δεν θέλησαν να αναγνωρίσουν, προκλήθηκε επέμβαση των αυστριακών και των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων. Η κυβέρνησή του παραιτήθηκε και ο ίδιος αναγκάστηκε να εκπατριστεί, καταφεύγοντας διαδοχικά στην Τουρκία, στην Αγγλία, στην Αμερική, στη Γαλλία και, τέλος, στην Ιταλία, όπου συνδέθηκε με τον Ματσίνι και τον Γκαριμπάλντι, με την ελπίδα να προωθηθούν ενιαία τα ζητήματα της ανεξαρτησίας της Ιταλίας, της Πολωνίας και της Ουγγαρίας. Εγκαταστάθηκε στο Τορίνο, όπου έζησε μέχρι τον θάνατό του σε απομόνωση. Μάλιστα, το 1861 δεν αποδέχθηκε την εκλογή του στο κοινοβούλιο από τους εκλογείς της Βουδαπέστης. Ο Ούγγρος επαναστάτης και πολιτικός Λάιος Κόσουτ, σε χαλκογραφία της εποχής (συλλογή Μπερταρέλι, Μιλάνο).